Δροσιστικό και χωνευτικό αναψυκτικό, γνωστό και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας με διάφορες παραλλαγές συστατικών. Στη Νίσυρο δημιουργείται από απόσταγμα κανέλας, σερβίρεται με κρύο νερό και πάγο και η μορφή της μοιάζει με γρανίτα. Μπορείτε να τη βρείτε έτοιμη σε αρκετά καταστήματα, κυρίως βιολογικών προϊόντων.
Άλλο ένα ξανθό σταφύλι πολύ διαδεδομένο στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου.
Η Σχοινούσα, ένα, σχεδόν επίπεδο, χαμηλό νησόπουλο των Μικρών Κυκλάδων, ερημωμένο τρις από πειρατές και σεισμούς, είναι ένα κομμάτι βράχου, με χαμηλή βλάστηση, που αρμενίζει στο Αιγαίο. Στα βάθη της ιστορίας, ήταν πυκνόσπαρτη από σκίνα, τα οποία με τα χρόνια ξεριζώθηκαν ή μαράζωσαν αλλά το θρεπτικό σκινόχωμα έδωσε εύφορα χωράφια. Καμπυλωτοί, καλλίγραμμοι λόφοι και στην κορφή τους έρημοι ανεμόμυλοι. Στη Λατινοκρατία, στον απάνεμο όρμο του Μερσινιού, φουντάρανε πειρατές, σήμερα πλαγιοδετούν ιστιοπλόοι. Η Χώρα, ένα γοητευτικό χωριό με μια τοσοδούλα, καλοασβεστωμένη πλατεία.Η Μεσαριά, το άλλο ήσυχο, χαριτωμένο χωριουδάκι της Σχοινούσας, έχει λιγοστούς, κεφάτους κατοίκους και ολόγυρα μπαξεδάκια, χωραφάκια και αμπελάκια, όλα άνυνδρα, φίσκα στα πεντανόστιμα φασολάκια, ντομάτες και καρπούζια. Σκονισμένοι χωματόδρομοι, με θυμάρια και φασκόμηλα στις άκρες, διασχίζουν το νησί και η ακτογραμμή του μετράει πάνω από μια ντουζίνα μαγευτικές παραλίες, ένα γαλανό παράδεισο. Σπαρταριστά, ασημένια ψάρια από το αγκίστρι του ψαρά στο πιάτο και θαλασσινά ολόφρεσκα. Το κρέας από τα κατσικάκια του νησιού βυθίζεται στη κατσαρόλα μαζί με πατάτες, σκόρδο, ντομάτα, δάφνη και αναδύεται το κοκκινιστό πατατάτο. Η πεντανόστιμη ντόπια φάβα, το γεμιστό, με ρυζάκι, φρέσκο κρεμμυδάκι, άνιθο και φρέσκια συκωταριά, κατσίκι στο ξυλόφουρνο και τα μαγειρευτά με ντόπια άνυνδρα λαχανικά, θα αφήσουν αξέχαστες αναμνήσεις στον ουρανίσκο, γεμάτες από γεύσεις και μυρωδιές του Αιγαίου.
Στην Ηρακλειά, λιλιπούτειο νησάκι των Μικρών Κυκλάδων, νότια της Νάξου, το μάτι διαγράφει μαλακούς λοφίσκους που φιλοξενούν νοικοκυρεμένους οικισμούς. Δροσερά αρμιρίκια και λουλουδιασμένες πικροδάφνες στις μικροσκοπικές παραλίες, στις πλαγιές κέδροι και άφθονες σκοινιές, μερικά πηγαία νερά την άνοιξη και στα εύφορα κομμάτια γης μεγαλώνουν δημητριακά, όσπρια, φάβα. Παλιά, όταν το νησί ήταν ιδιοκτησία της Μονής Χοζοβιώτισσας της Αμοργού, οι μοναχοί έκτρεφαν αιγοπρόβατα και με το γάλα τους έπηζαν τυράκια. Ζύμωναν κρίθινα μαύρα παξιμάδια και μαγείρευαν χυλωμένες σούπες με «μάτια τράγου» (λεπάς η επιμήκης -lepas oblonga) ντόπιο οστρακοειδές. Περιδιαβάζοντας, συναντάμε πέτρινα λευκά σπιτάκια, μάντρες με γιασεμιά και φραγκοσυκιές, αυλές γεμάτες βικοκρίθαρα. Η μύτη συλλαμβάνει μυρωδιές από τις στάνες, ανακατεμένες με θυμάρι, ρίγανη και ζεστό κοκκινόχωμα. Οι χρυσοχέρες ηρακλειώτισες νοικοκυρές με μεράκι, φαντασία και πατροπαράδοτες γευστικές μνήμες, φτιάχνουν μακρόστενες σπιτικές χυλοπίτες τα πιταρίδια, ένα είδος τραχανά τα αρανιστά, μυζήθρες και κοπανιστές. Στην πανσέληνο, μαζεύουν τους θηλυκούς αχινούς με τα πυκνά και κοντά αγκάθια που ελαφροκοκκινίζουν, κόβουν το κέλυφος και με την κοραλλένια τους καρδιά, ελαιόλαδο, λεμονάκι και μαύρο πιπέρι ετοιμάζουν αχινοσαλάτα που μυρίζει ιώδιο. Το νόστιμο κρέας και οι συκωταριές από τα ντόπια, άτακτα κατσικάκια μπαίνουν σε ξυλόφουρνο παρέα με ρύζι νυχάκι, κρεμμυδάκια, μπουκετάκια μάραθο, άνηθο και δεντρολίβανο και γίνονται κατσικάκι γεμιστό. Μυζήθρα, αβγά και ζάχαρη πλάθονται με αγάπη και φτάνουν στο πιάτο κερασμένα σαν λαχταριστά μελιτίνια.
The splendor of simplicity and Doric beauty permeates this island. There’s nothing unessential. The white-washed homes trimmed in blue or burgundy trim, the natural grey of the stone-paved lanes, and the fuchsia flowers of the bougainvillea adorning every corner create a gorgeous image. The terrain is rocky but between the sheers you catch glimpse of verdant valleys, ancient towers, and stone-built windmills. This mountainous Cycladic island’s spectacular landscape is home to rare flora like the endemic rokkela once used to dye the local flax woven into robes. Another endemic plant is Origanum calcaratum, a particularly flavorful species of oregano. The pod fruit of the native species of Pisum sativum is the pea which is boiled and pureed for the Amorgos fava, which is kneaded with fennel and spring onion into the favokeftedes, or fava balls, fried in olive oil to golden perfection. Wheat, barley, apples, citrus, and vines are cultivated in the plains. Locally-raised sheep and goats provide the meat for a slow-cooked casserole along with tomato paste and potatoes. Tender local greens called sefkoula are braised then combined with spring onions, wild fennel, and mint as the filling for the Amorgos hortopitakia (individual pies with greens) in hand-kneaded dough. A thick mizithra (unpasteurized fresh cheese made from sheep or goat milk and whey) ripens lazily in molds woven from reeds (tsimiskadia). At Ksilokeratidi, you can watch the sun set behind the nearby island of Irakleia while sipping rakomelo, warmed raki with honey and herbs, and psimeni raki (alcohol distilled from grape pomace) also flavored with honey and local herbs.
Από την αρχαιότητα, η Νάξος, με τα υψηλά βουνά, τις δροσόλουστες χαράδρες και το περήφανο, μεσαιωνικό Κάστρο της Χώρας, ήταν ξακουστή για την ευφορία του εδάφους και τον οίνο της, τον οποίο ο Αρχίλοχος συγκρίνει με το νέκταρ των Ολύμπιων θεών. Η υδατοφόρα κοιλάδα του Απόλλωνα και οι νότιες, εύφορες, επιμελώς καλλιεργούμενες πεδινές εκτάσεις γης είναι κατάφυτες από οπωροφόρα, λαχανικά, αμπελώνες και ελαιώνες, που δίνουν νωπές ελιές θρούμπες, εκλεκτό λάδι και οίνο, κίτρα για γλυκόπιοτο κιτρόρακο, νόστιμες πατάτες, λαχανικά, αμύγδαλα, λαχταριστά σύκα και το βότανο κύπειρο που παλιά αρωμάτιζε το ζυμάρι του ψωμιού.Τα αιγοπρόβατα δίνουν γάλα για νόστιμες τυροκαφτερές, γλυκιές μυζήθρες, ξυνότυρα, πικάντικα αρσενικά και πεντανόστιμο κρέας για βραστή και κοκκινιστή ζούλα, γαρδουμπάκια κοκκινιστά στιφάδο και φουρνιστό μπάτουδο γεμιστό με σέφκουλα, σταφίδες, μάραθο και κουτσουνάδες.Το κρέας των καλοθρεμμένων χοίρων γίνεται μυρωδάτες αιμασιές, αχνιστές κεφαλοποδιές, γλινερά για ομελέτες και πατάτες γιαχνί, χοντροαλατισμένα παστά σε πήλινο, ρόστο σκορδάτο της κατσαρόλας με ντόπιο κρασί και παστό ζαμπόνι γινωμένο σε ξύλινο τελάρο.
Από το θαλασσινό πέρασμα της Πούντας της Πάρου, σε πέντε λεπτά, το πορθμείο μας φέρνει στη μικρούτσικη Αντίπαρο, της οποίας η σαγήνη δεν συμβαδίζει με το μέγεθός της, καθώς συνοψίζει σε μια κουκίδα του χάρτη τις πιο γοητευτικές πτυχές ενός νησιού του Αρχιπελάγους. Χαμηλοί λοφίσκοι κατάφυτοι με μυρωδάτα θυμάρια, ψευτοδίκταμα και σχίνα, χωραφάκια με λαχανικά και αμπελάκια, καλλιεργημένα με φροντίδα και η σκληρή πέτρα να καρπίζει ομορφιά. Στα ακατοίκητα γειτονικά νησάκια Σάλιαγκο και Δεσποτικό, άνθισε ένας σπουδαίος νεολιθικός πολιτισμός. Το σπήλαιο της Αντιπάρου, όπου το νερό πάσχισε επί χιλιάδες χρόνια να διαβρώσει τα ασβεστολιθικά πετρώματα σμιλεύοντας μυστηριώδεις σταλαγμίτες και σταλακτίτες, κρύβει στα έγκατα του όλη την ιστορία του νησιού. Η ανάσα του χρόνου μας αγγίζει στο μεσαιωνικό κάστρο της Αντιπάρου όπου η απέριττη κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, δημιούργημα μαστόρων του νησιού, διανθίζεται με στοιχεία του ενετού κατακτητή. Ο περίπλους του νησιού με καΐκι μας αποκαλύπτει θαλασσοσπηλιές, απόκρημνες παραλίες και μαγευτικούς σμαραγδένιους κόλπους. Φρέσκα ψάρια και χταπόδια λιαστά, κεχριμπαρένιο κρασί, μυρωδάτη τσικουδιά, ξινομυζήθρες και τουλουμοτύρια, κάπαρες τουρσί έρχονται απλόχερα στο τραπέζι. Ο αλανιάρης, καμαρωτός κόκορας αποκτά ονοματεπώνυμο, κόκορας πατίδο, και παντρεύει το κρεατάκι του με ψίχα ντόπιου, μπαγιάτικου ψωμιού, κεφαλοτύρι, κανελλογαρύφαλλα, κρεμμυδάκια, συκωτάκια, πατατούλες και σταφίδες και τρυπώνει για ψήσιμο στο ξυλόφουρνο. Γλυκιά ντόπια μυζήθρα, ζάχαρη, μέλι θυμαρίσιο και κανέλα ζυμωμένα σε σχήμα μισοφέγγαρου γίνονται ραβιόλια. Λαχταριστή γέμιση από μέλι, καρύδια και σουσάμι φουσκώνει σε νόστιμα μπουρεκάκια ραντισμένα με τσικουδιά και πασπαλισμένα με αχνοζάχαρη.
Τρισχαριτωμένο νησί, με το μαλακό γεωγραφικό ανάγλυφο, τα λευκά σπίτια, την εκκλησία της Παναγιάς με τις 100 πύλες και το υπέδαφος με τη «παρία λίθο» (το λευκό, καθαρό, σχεδόν διάφανο και λεπτόκοκκο με κρυσταλλική υφή μάρμαρο), έχει εύκρατο κλίμα και τα λεπτά, ξηρά, ορεινά εδάφη ευνοούν την παραγωγή οίνων γλυκών και αρωματωδών, πλούσιων σε οινόπνευμα, χρώμα και σώμα. Με τα αμπέλια να «έρπουν» στο χώμα, λόγω των ισχυρών ανέμων, η αμπελουργία ήταν και είναι κύρια καλλιέργεια στην Πάρο, καθώς το κρασί μαζί με το κριθάρι ήταν τα προϊόντα από τα οποία εξαρτιόταν η οικονομία του νησιού. Στα παλιά τα χρόνια, πριν ο βενετικός στρατός κάψει όλα τα λιόδεντρα της Πάρου, υπήρχε πολύ και εκλεκτό λαδάκι, το οποίο στις μέρες μας παράγεται ακόμη, σε λιγοστή ποσότητα, από τα φροντισμένα λιοστάσια στις Λεύκες.Νερά πηγαία ή ρέοντα δεν υπάρχουν στο νησί, αλλά οι πεδιάδες καλλιεργούνται με επιμέλεια και μεράκι, δίνουν κηπευτικά και νοστιμότατα πεπόνια, ενώ παλιότερα παρείχαν σουσάμι, σιτάρι, κριθάρι και όσπρια που συνόδευαν αρμονικά στη κατσαρόλα και στο φούρνο πέρδικες και αγριοπερίστερα, λαχταριστό χοιρινό κρέας και υπέροχα αρνιά που τρέφονταν στα σπίτια με ψωμί και φρούτα. Σήμερα, η θάλασσα και η χλωρίδα και πανίδα της Πάρου προσφέρουν στον ουρανίσκο κακαβιά, γούνα, σαλάχι σαλάτα, τραγανούς κολοκυθοκεφτέδες και ντοματοκεφτέδες, ρεβιθάδα, καράβολους, κάλφα με σκορδαλιά, ξινομυζήθρες, λαδοτύρια, τυριά της άρμης, τουλουμίσιες μυζήθρες, γλυκά του κουταλιού, ραφιόλια, μυζηθροπιτάκια, λαμπροκούλουρα, λαζαράκια, πετιμεζένιους, σκαλτσούνια, όλα συνοδευμένα από μεθυστική σούμα.
Η Τήλος είναι πασίγνωστη για την εξαιρετική ποιότητα των αμυγδάλων της. Συναντάμε τα αμύγδαλα σε αμέτρητα γλυκά και γλυκίσματα σε όλα τα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες. Στην Τήλο, καθώς και στη Λέρο, τα αμύγδαλα χρησιμοποιούνται για να γίνει η σουμάδα, ένα σιρόπι. Στην Τήλο το ασυνήθιστο αυτό ελιξίριο αποτελεί επίσης τη βάση για την παρασκευή ενός άλλου ροφήματος, που ονομάζεται δασόγαλο.
Στοιχεία:
Είναι το γνωστό μπαχαρικό που προέρχεται από τα άνθη του γαριφαλόδεντρου.
Ενέργεια:
Έχει ισχυρές και ήπιες αναισθητικές ιδιότητες. Διεγείρει το πεπτικό σύστημα, αλλά χρησιμοποιείται και στις περιπτώσεις τυμπανισμού ή ναυτίας και εμετού.
Πώς να το πιείτε:
Σε ένα φλυτζάνι ζεστό νερό βάζετε μερικά γαρίφαλα. Τα αφήνετε για 10-15 λεπτά. Όταν πρόκειται για πονόδοντο, βάζετε ένα γαρίφαλο σε βαμβάκι κοντά στο δόντι.
