Στην Ίο, στο νησί του Ομήρου και του ονείρου, από τους πανηγυρισμούς των αλλοτινών γενιών έχουν διατηρηθεί οι Κούνιες, τα έθιμα του Γάμου, ο Κλήδονας, ο Ανέγκαρδος και το Αρμυροπιτάρι που εκφράζουν προσμονή των γυναικών για το γάμο.
Οι Κούνιες: Τα κορίτσια του νησιού φτιάχνουν κούνιες στα στεγασμένα σοκάκια και κουνιούνται τραγουδώντας ερωτικά παραδοσιακά τραγούδια.
Ο Νιώτικος Γάμος γίνεται συνήθως το Σάββατο. Την Πέμπτη πριν από το γάμο γίνεται το γλέντι του προζυμιού, όπου ζυμώνονται τα ψωμιά του γάμου και ακολουθεί γερό γλεντοκόπι. Στη τελετή κερνάνε πεντανόστιμο φαγητό, χειροποίητο, μελωμένο παστέλι κι ακολουθεί τρικούβερτο γλέντι.
Ο Κλήδονας ήταν μια λαϊκή μαντική διαδικασία, με τυχαίες και ασυνάρτητες λέξεις στις οποίες αποδίδονταν προφητική σημασία σύμφωνα με την οποία αποκαλύπτεται στις άγαμες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου. Στην Ίο, τη παραμονή του Αϊ-Γιαννιού, οι ανύπαντρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού και αναθέτουν σε μία από αυτές, της οποίας και οι δύο γονείς είναι εν ζωή, να φέρει από το πηγάδι ή την πηγή, τηρώντας απόλυτη σιωπή, το «αμίλητο νερό» το οποίο αδειάζεται σε πήλινο δοχείο, μέσα στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει το «ριζικάρι», ένα προσωπικό αντικείμενο. Το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, «κλειδώνεται» και τοποθετείται σε ανοιχτό χώρο όπου παραμένει όλη τη νύχτα, κάτω από τα άστρα, για να «ξαστριστεί». Ανήμερα και πριν βγει ο ήλιος, η ίδια νεαρή της φέρνει μέσα στο σπίτι το πήλινο δοχείο. Το μεσημέρι ή το απόγευμα, συναθροίζονται οι ανύπανδρες κοπέλες και η κοπέλα ανοίγει τον κλήδονα και ανασύρει ένα-ένα τα «ριζικάρια» κάθε κοπέλας, απαγγέλλοντας ταυτόχρονα δίστιχα. Το δίστιχο που αντιστοιχεί στο αντικείμενο της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνάει το μέλλον της και σχολιάζεται από τους υπόλοιπους. Προς το σούρουπο, όταν τελειώσει η μαντική διαδικασία, η κάθε κοπέλα γεμίζει το στόμα της με μια γουλιά αμίλητο νερό και στέκεται μπροστά σε ανοιχτό παράθυρο, περιμένοντας να ακούσει ένα ανδρικό όνομα. Το πρώτο όνομα που θα ακουστεί θα είναι αυτό του άνδρα που θα παντρευτεί. Μετά το τέλος όλης αυτής της διαδικασίας, οι κάτοικοι του χωριού ανάβουν φωτιές στην πλατεία του χωριού ή σ’ ένα μέρος ανοιχτό, ώστε να φαίνονται από παντού, και όσοι θέλουν τις δρασκελίζουν με γρήγορες κινήσεις.
Τα πανηγύρια είναι κύριο εθιμικό στοιχείο της Ίου, καθώς κάθε ένα από τα 365 εκκλησάκια του νησιού έχει την τιμητική του την ημέρα της γιορτής του αντίστοιχου αγίου με φαγητό και χορούς.
Καθώς κυλάει ο χρόνος στη Νιό, στις 30 Ιανουαρίου, των Τριών Ιεραρχών, παράλληλα με τη θρησκευτική εορτή και το γλεντοκόπι τελείται μνημόσυνο του ευεργέτη της Ίου, Φιλικού και πρώτου Υπουργού Παιδείας του ελεύθερου Ελληνικού κράτους, Σπυρίδωνα Βαλέττα.
Αργότερα, στις 25 Μαρτίου, εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, η Μητρόπολη του νησιού ο ναός του Ευαγγελισμού, γιορτάζει μεγαλόπρεπα με λιτάνευση της εικόνας, κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο, παρέλαση των μαθητών και παραδοσιακούς χορούς.
Το Δεκαπεντάυγουστο, ανήμερα της Κοίμησης της Θεοτόκου, γιορτάζει η Παναγία η Γκρεμιώτισσα με λιτάνευση της θαυματουργής εικόνας.
Στις 29 Αυγούστου γίνεται το πανηγύρι του Αϊ-Γιάννη στη Ψάθη, μικρό οικισμό στο βόρειο μέρος του νησιού απέναντι από την Ηρακλειά. Παλιά οι προσκυνητές ερχόντουσαν από την Αμοργό, την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια με τα καΐκια τους και έφερναν μαζί τους τον παπά και τους μουσικούς. Το πρωί της παραμονής, στα μεγάλα καζάνια της κουζίνας του πανηγυρόσπιτου, τα κομμάτια του κρέατος παίρνουν μια πρώτη βράση, το νερό χύνεται και το τρυφερό κρέας με τα κρεμμυδάκια, τα καρότα, το σέλινο, το σκόρδο και την πιπεριά ξαναμπαίνουν στα καζάνια. Μετά το βράσιμο, αποσύρονται και το ζουμί σουρώνεται προσεκτικά για να ετοιμαστεί η σούπα με ρυζάκι που στη συνέχεια αυγοκόβεται. Στην προετοιμασία και στο μαγείρεμα συμμετέχουν μόνο άνδρες. Όλα είναι έτοιμα την ώρα που τελειώνει ο εσπερινός, τα καζάνια βγαίνουν στην αυλή και οι επίτροποι με τις κουτάλες γεμίζουν τα «σκουτέλια» (κεραμικά βαθειά πιάτα) με το γιδοπίλαφο και με ένα κομμάτι γίδας. Με το στομάχι χορτάτο περιφέρεται δίσκος για να συγκεντρωθούν χρήματα για το ναό και το πανηγύρι και ξεκινά ο χορός, ο λεγόμενος «κάβος». Στην αρχή του «κάβου», ο ερωτοχτυπημένος και οι καρδιακοί του φίλοι ξεκινούν έναν συρτό χορό και προσκαλούν την κοπελιά της καρδιάς του φίλου τους. Σιγά-σιγά οι υπόλοιποι αποχωρούν και οι δύο ερωτευμένοι ξεκινούν να χορέψουν μπάλο. Στη συνέχεια αποσύρεται και το ερωτευμένο παλικάρι και η κοπελιά οφείλει να χορέψει διαδοχικά με τους φίλους και τις φίλες της. Όταν κουράζεται κάνει νόημα στον καλό της που την ξαναχορεύει το τελευταίο μπάλο και έτσι κλείνει ο «κάβος». Το γλεντοκόπι φτάνει μέχρι το χάραμα και σταματά για την πρωινή λειτουργία αμέσως μετά την οποία σερβίρεται πεντανόστιμη ρεβιθάδα.
Στις 8 Σεπτεμβρίου, η γέννηση της Θεοτόκου γιορτάζεται περίλαμπρα στην Παναγία την Παλαιοκαστρίτισσα και στην Αγία Θεοδότη.
